Son zamanlarda google’da arama yaparken karşıma çıkan alakasız ve kalitesiz sonuçlar beni oldukça rahatsız etmeye başlamıştı. Twitter’da dolaşırken bununla ilgili başka bir kullanıcının da şikayetini görünce bir araştırma yapmaya karar verdim ve bu yazıyı yazdım. Keyifli okumalar dilerim.
Mevzubahis o tweet:
Google resmen çöplüğe dönmüş ne arasam böyle saçma sapan sayfalar çıkıyor. pic.twitter.com/3PXfoctrC8
— İlker Kurtel (@ilkerkurtel) March 20, 2023
Dilerseniz bir örnekle başlayalım “on bin TL nasıl yazılır?” sorgusunun sonuçları aşağıdaki gibi:
Buradaki Sorun Ne?
Arama sonuçlarını incelediğimizde alan adlarının (domain), sayfa başlıklarının ve içeriklerinin rastgele oluşturulmuş olması gözümüze çarpıyor. aynı zamanda hepsinin ortak bir noktası var.
Bu ortak nokta, sayfa başlıklarının aradığımız soruyu veya kelimeyi birebir içeriyor olması. Sayfalar, internet okuryazarlığı düşük kişilerin direkt olarak tıklayacağı tarzda hazırlanmış (daha doğrusu rastgele oluşturulmuş).
Peki Bunu Nasıl Yapıyorlar?
Google’da sıkça aratılan fakat yeterli sonuç olmayan kelimeleri birtakım araçlarla (keyword planner, people also asked scraper vb.) tespit ederek yapay zeka ile bunlara başlık ve sayfa içeriği yazdırıyorlar. Sonuç: milyonlarca spam web sitesi!
Kim Neden Böyle Bir Şey Yapsın?
Cevap çok basit. Ortada manipülasyona açık bir algoritma varsa, bunu kendi çıkarları için kullanacak insanlar da olacaktır. Rastgele üretilen milyonlarca web sitesinin farklı amaçları var. En yaygın ve kazançlı yol ise rastgele oluşturulmuş web sitesine girdiğinizde (eğer Googlebot* değilseniz) sizi reklamların olduğu genel bir sayfaya yönlendirmek. Böylece illegal bahis, uyuşturucu gibi konuların reklamlarını çok ucuz yoldan yapmış oluyorlar.
Daha kötüsü de var. Özellikle “epub, pdf indir” tarzında yaptığınız sorgularda karşınıza çıkan spam indirme sayfasından bilgisayarınıza veya mobil cihazınıza zararlı yazılım indirme ihtimaliniz çok yüksek. Dikkatli olmakta fayda var.
Google Bunun Önüne Geçemiyor Mu?
Şimdilik hayır :) Bu yöntem son 2-3 yıldır Google’ı ve algoritmasını kandırmasına rağmen henüz herhangi bir önlem alınabilmiş değil. Google’ın son zamanlarda özellikle yeni teknolojilerde sınıfta kaldığını söylemek ise pek yanlış olmaz.
Google’ı Nasıl Bir Gelecek Bekliyor?
Sonuç olarak, halihazırda yapay zeka yarışını Microsoft’a kaybeden Google’ın; elindeki en büyük silahı olan arama motorunun da sendelemeye başladığını görüyoruz. Eğer dramatik bir değişiklik olmazsa daha kötü günler Google’ın kapısını çalacak gibi. Son günlerde Microsoft’un Bing AI ile yaptığı atılım Google’ın başına bela olabilir. Arama motoru konusunda yıllardır süren Google dominasyonunda bir değişim görebiliriz.
Sonuç
Son yıllarda meydana gelen yapay zeka gelişmelerinden sonra bilgi teknolojilerindeki değişim hızı oldukça arttı. Bu değişime ayak uyduramayanların eski popülaritesini ve kararlılığını kaybetmeleri kaçınılmaz.
Bir tavsiyeyle yazımı sonlandırmak istiyorum. İnternette arama yaptığınız zaman karşınıza çıkan sonuçlara direkt tıklamak yerine sonucun alan adını, başlığını ve kısa içeriğini inceleyin. Böylece internet ortamındaki gizliliğiniz ve güvenliğiniz için önemli adımlar atabilirsiniz.
*Googlebot: google’ın web siteleri indexleyen botunun genel adı.